icon/midnight/@searchCreated with Sketch.
Kaushiik Subramaniam houdt een camera vast onder water

Advies: 10 Tips voor Onderwaterfotografie

Gepubliceerd op 19 februari 2025 door MPB

Wildlife natuurbescherming bioloog Kaushiik Subramaniam is een expert op het gebied van interacties tussen mens en wild, met een MSc in Wildlife Conservation en uitgebreide ervaring in het veld. Hij is ook een bekroond fotograaf en filmmaker die werkt voor de BBC Natural History Unit. Kaushiik Subramaniams onderwaterfotografie is niks minder dan bijzonder. In dit artikel deelt Kaushiik Subramaniam zijn advies voor beginners op het gebied van onderwaterfotografie. 

Wil je een duik nemen in de onderwaterfotografie, maar ben je nog niet helemaal klaar om in het diepe te springen? Of misschien heb je de sprong naar onderwaterfotografie al gewaagd, maar voelt het alsof je maar een beetje watertrappelt? Er zijn veel elementen waar je rekening mee moet houden, je hoofd kan ervan zwemmen. Volg de tips in deze duikgids en je onderwaterfotografie gaat in een mum van tijd van een leien dakje.


Onderwaterfotografie kan een ontmoedigend vooruitzicht zijn voor beginners. Alleen al het idee om met dure camera's het water in te gaan, bezorgt de meeste fotografen een rilling over de rug. Als je de basisprincipes van fotografie begrijpt en je de bewerking en nabewerking onder de knie krijgt, kun je - zelfs als beginner - prachtige foto's en beelden maken. Ik ben begonnen met een eenvoudige GoPro Hero7 Black en heb een aantal bekroonde beelden en een korte film gemaakt. Als ik het kan, kun jij het zeker ook.

1. Voel je comfortabel in het water

Het is cruciaal dat je goed kunt zwemmen of een freediver bent en dat je een goed drijfvermogen hebt. Het gebruik van een camera kan afleidend zijn en het kan gemakkelijk zijn voor een nieuwe duiker om tegen het rif te botsen of de diepte uit het oog te verliezen. Je kunt geen goede opnamen of beelden verwachten als je veel op en neer stuitert en je handen niet stil kunt houden. Je wilt de dieren niet wegjagen. Zoals men zegt; je zult eerst moeten leren lopen voor je kunt rennen. Dus voordat je er zelfs maar aan denkt om een camera mee de diepte in te nemen, oefen eerst met duiken.

Kaushiik Subramaniam houdt een camera vast onder water

Kaushiik Subramaniam

2. Begrijp de basis van water en licht 

Als je begrijpt hoe licht door water valt en welk effect het heeft op licht naarmate je dieper gaat, helpt dit je bij het kiezen van je camera-instellingen en het bewerken van foto's. Rood is de eerste kleur die verdwijnt, gevolgd door oranje en geel. Op 20 meter diepte is groen ook verdwenen en zie je alleen nog maar verschillende tinten blauw. Je kunt natuurlijke kleuren terugbrengen met kunstlicht, maar dat is iets geavanceerder. Als je weet hoe je natuurlijk licht moet manipuleren en vanuit welke hoeken je moet fotograferen, kun je prachtige beelden en opnamen maken.

Een haai zwemt onder water, foto door Kaushiik Subramaniam met de Sony A7R III.

Sony A7R III | Samyang AF 14mm f/2.8 (FE) | 14mm |  f/7.1 | 1/1250 | ISO 1000

3. Kom dicht bij je onderwerp

Water absorbeert licht en bevat ook veel deeltjes. Dit kan een enorme invloed hebben op de zichtbaarheid. Op het land kunnen we, afhankelijk van het terrein en de weersomstandigheden, meestal tot de horizon kijken. Maar onder water heeft de hoeveelheid deeltjes in het water invloed op hoe ver we kunnen zien. Als je onder water 30 meter zicht hebt, wordt dat beschouwd als kristalhelder. Hoe verder je van je onderwerp af bent, hoe meer het zal vervagen in het blauw en hoe lager het contrast.

Gelukkig zijn veel onderwater diersoorten heel nieuwsgierig en komen ze graag bij ons in de buurt. Als je kijkt naar deze foto's die aan land zijn genomen, dan zijn ze genomen op een afstand die van bovenaf als zeer dichtbij zou worden beschouwd, maar die veel te ver weg zou zijn om onder water bruikbare opnames te maken. In vergelijking met deze onderwaterfoto's kun je zien dat onder de juiste omstandigheden het onderwaterleven heel dichtbij komt.

Twee walvissen onderwater, foto door Kaushiik Subramaniam met de Sony A7R III.

Sony A7R III | Samyang AF 14mm f/2.8 (FE) | 14mm |  f/14 | 1/640 | ISO 1250

4. Toon respect voor het onderwaterleven

Toon altijd respect voor de natuur, zowel op het land als onder water. Maar als je probeert om dicht bij dieren onder water te komen, is het belangrijk om ze niet lastig te vallen of te stressen. Je hebt een veel betere ontmoeting - en dus meer kans om te fotograferen - als je afstand houdt en de dieren naar je toe laat komen. Als je dieren achtervolgt, schrik je ze zeker af en maak je alleen foto's van hun staart als ze wegzwemmen.

Een duiker onder water, met een haai en een school kleinere vissen boven hen, foto door Kaushiik Subramaniam met de Sony Alpha A7R III.

Sony A7R III | Samyang AF 14mm f/2.8 (FE) | 14mm |  f/8.0 | 1/800 | ISO 320

5. Ga waterpas staan

Deze regel geldt zowel voor wildlife fotografie op het land als onder water. Het is vaak een punt dat beginnende fotografen over het hoofd zien. Aan land is het gebruikelijk voor beginners om rechtop te staan en de foto te nemen vanaf de plek waar ze staan. Het onderwater equivalent hiervan is foto's maken alleen van boven het onderwerp. Deze foto's van bovenaf zijn zelden goed. Voor een intiemere verbinding moet je in plaats daarvan op dezelfde hoogte komen als de ogen van het dier. De beste foto's tonen een band met het dier en geven de kijker het gevoel dat ze er zelf naast staan.

Een haai zwemt onder water boven zand, foto door Kaushiik Subramaniam met de Sony Alpha A7R III.

Sony A7R III | Samyang AF 14mm f/2.8 (FE) | 14mm | f/8.0 | 1/800 | ISO 320

6. Je hoeft geen duiker te zijn

Niet alleen duikers kunnen de beste foto's van het onderwaterleven maken. Je hoeft niet diep te duiken om wilde dieren te zien. De meeste biodiversiteit is te vinden in ondiepe riffen, die meestal de beste mogelijkheden bieden voor fotografie met natuurlijk licht. Tot een jaar of wat geleden werd het grootste deel van mijn onderwaterfoto's gemaakt tijdens freediven.

Als je problemen hebt met je oren of als duiken gewoon niet je ding is, maak je dan geen zorgen. Er zijn genoeg ondiepe onderwatergebieden over de hele wereld die perfect zijn om in te snorkelen. De bonus van ondiep water is dat het natuurlijke licht veel beter is dan wanneer je op diepte duikt. In ondiep water kun je ook splitfoto's (waarbij de helft van de foto boven en de helft onder water is) maken, die soms lastig zijn, maar episch zijn als ze je lukken.

7. Je hebt geen professionele uitrusting nodig

Veel mensen schrikken terug voor onderwaterfotografie na het zien van professionele apparatuur. Hoewel je met de beste apparatuur ongelooflijke resultaten kunt bereiken, is het geen vereiste. Het is veel belangrijker om een oog voor compositie te ontwikkelen en te begrijpen wat een mooie foto oplevert.

Ik ben pas sinds een jaar overgestapt van een eenvoudige GoPro naar een Sony A7R III onder water. Hoewel ik nu foto's van hogere kwaliteit kan maken, zijn het de principes die ik heb geleerd - het gebruik van een meer eenvoudige camera - die me echt hebben geholpen om betere foto's te maken.

Als je net bent begonnen met fotografie, laat staan onderwaterfotografie, kunnen alle instellingen van een spiegelloze camera of spiegelreflex overweldigend zijn. Beginnen met een eenvoudige point-and-shoot camera kan je helpen de basis te leren. 

Probeer de camera uit op het land voordat je het water in gaat. Je wilt je zo comfortabel mogelijk voelen met de camera en idealiter de instellingen kunnen aanpassen zonder naar de camera te hoeven kijken. Zo kun je je concentreren op je onderwerp en je duik.

Een duiker zwemt naast een walvis onder water, foto gemaakt door Kaushiik Subramaniam met de Olympus TG-5.

Olympus TG-5

8. Vind je eigen stijl

In het begin kan het bewerken van onderwaterfoto's en -beelden ontmoedigend lijken. Vooral als je geen ervaring hebt met het bewerken van beelden. 

Als je terugkijkt naar de beelden die je een paar jaar geleden hebt bewerkt, vraag je je waarschijnlijk af waar je mee bezig was! Ik heb er jaren over gedaan om in een flow te komen, om een beeld te begrijpen en te begrijpen hoe ik de look kan bereiken die ik wil. Neem de tijd en wees creatief in je bewerkingen. Het hoort allemaal bij het leerproces en het vinden van de stijl die je het prettigst vindt. Ik bewerk mijn foto's in Adobe Lightroom Classic, maar er zijn ook een aantal gratis opties. De video hieronder geeft een aantal tips voor het bewerken van je onderwaterfoto's.

En hier is nog een video over welke GoPro-instellingen je onder water kunt gebruiken. Deze instellingen zouden het bewerkingsproces wat makkelijker moeten maken.

9. Wees voorzichtig

Dit is een vrij basale, maar niettemin zeer belangrijke. De oceaan is een prachtige maar krachtige entiteit en die kracht moet je respecteren. De omstandigheden kunnen in een oogwenk veranderen en je moet voorbereid zijn. Als je duikt, luister dan altijd naar je duikgids en voorkom dat je de decotijd ingaat. Als je snorkelt, neem dan altijd een buddy mee en ga nooit alleen op pad. Breng nooit je veiligheid in gevaar om een foto te maken.

Een close-up van een walvis bedekt met zeepokken onder water, foto door Kaushiik Subramaniam met de Sony A7R III

Sony A7R III | Sony E PZ 16-50mm f/3.5-5.6 OSS | 16mm | f/9.0 | 1/500 | ISO 500

10. Wees creatief en vergeet niet plezier te hebben

Je wilt aan onderwaterfotografie gaan doen omdat je het leuk vindt om onder water te zijn en al het geweldige onderwaterleven te zien. Het is dus belangrijk dat je plezier blijft houden onder water wanneer je een camera in je hand hebt. 

Wees creatief en experimenteer met verschillende hoeken en technieken. Toen ik nog metGoPro fotografeerde, liet ik mijn camera achter in gebieden met veel vis en zwom dan terug naar de oppervlakte om te zien welk gedrag de vissen vertonen als er geen mensen in de buurt zijn. Dat leverde mooie video's op, die ik niet had kunnen maken als ik de camera vasthield. Probeer verschillende hoeken, verschillende brandpuntsafstanden en composities. Speel in de bewerking met verschillende stijlen en vind de stijl die je het mooist vindt.


Op zoek naar meer wildlife content?

Dit artikel maakt deel uit van de MPB Gids: Wildlife fotografie en Videografie, onze uitgebreide kijk op het maken van wildlife beelden, met camera-aanbevelingen, advies en interviews met experts.