5 tips voor fotoreportages onder extreme omstandigheden

Hoe maak je een fotoreportage waar anderen al lang hadden opgegeven? Denk aan plekken vlak bij actieve vulkanen, in het vochtige tropenklimaat van de jungle, of op 4.000 meter hoogte in een zwavelmijn. Fotojournalist en avonturier dr. Heiko Beyer weet precies wat daarvoor nodig is.

Heiko is geen doorsnee reportagefotograaf. In zijn zogeheten multivisies, een combinatie van foto, video, muziek en livevertelling, neemt hij zijn publiek mee op indrukwekkende, informatieve en meeslepende avonturen.

Van zorgvuldige planning en de juiste apparatuur tot camera-instellingen en verhalen die echt raken, hier lees je waar je op moet letten als je fotoreportages maakt in extreme omstandigheden.

1. Planning: onderzoek met journalistieke nieuwsgierigheid en blijf open voor verrassingen

"Ik ben altijd op zoek naar pakkende verhalen die verder gaan dan alleen mooie landschappen. Extreme omstandigheden zijn daarbij fascinerend, want ze vormen niet alleen het landschap, maar ook de mensen en dieren die er leven."

Voordat hij het vliegtuig instapt, duikt Heiko diep in de voorbereiding. Hij bladert door reisgidsen, kijkt documentaires en laat zich op social media inspireren door bijzondere locaties en fotografiestijlen. Soms stuit hij tijdens zijn research op onverwachte verhalen, zoals een club van gepensioneerden in Nieuw-Zeeland die hun eigen doodskisten bouwt – een onderwerp dat later uitgroeide tot een complete fotoreportage.

Zo bereid je je voor op fotoreportages onder extreme omstandigheden

• Kies een geografische of thematische focus: richt je op landen of onderwerpen die jou persoonlijk aanspreken.

• Denk aan je publiek: kies thema’s die ook jouw volgers of klanten boeien, zeker als je van plan bent om met je fotoreportages geld te verdienen.

• Gebruik diverse bronnen: combineer reisgidsen, documentaires, gesprekken en lokale tips om unieke invalshoeken te vinden.

• Blijf flexibel: houd er rekening mee dat omstandigheden ter plekke vaak anders zijn dan gepland. De beste verhalen ontstaan soms onverwacht.

2. Uitrusting: reis licht en zorg voor een plan B

"Als ik met een team op pad ben, neem ik meerdere fototassen mee met alles erop en eraan. Maar als ik mijn uitrusting zelf moet dragen, draait alles om veelzijdigheid en gewicht."

Zijn camera-uitrusting moet niet alleen zorgen voor hoogwaardige foto’s en video’s, maar ook betrouwbaar blijven presteren onder extreme omstandigheden. Denk aan stof, ruwe wegen, hitte, kou of hoge luchtvochtigheid. Tijdens avontuurlijke reizen, waar elk kilo telt, houdt Heiko zijn setup zo compact mogelijk en beperkt hij zich tot het essentiële.

Heiko’s standaarduitrusting

Voor zijn fotoreportages onder extreme omstandigheden vertrouwt dr. Heiko Beyer op een compacte maar krachtige uitrusting. Alles draait om betrouwbaarheid, flexibiliteit en kwaliteit, zowel bij foto’s als video.

• Een robuuste en veelzijdige systeemcamera, zoals de Canon EOS R5 Mark II voor haarscherpe foto- en videobeelden, of de Sony A7S III met uitstekende prestaties bij weinig licht.

• Een reservebody, voor het geval zijn hoofdcamera het begeeft in extreme omstandigheden.

• Een allround lens, zoals de Canon EF 24-105mm f/4 L IS USM.

• Een set lichtsterke zoomlenzen, bijvoorbeeld de Canon EF 70-200mm f/2.8 L USM USM of de Canon RF 100-500mm f/4.5-7.1L IS. Met een 1,4x- of 2x-converter vergroot hij het bereik zonder veel extra gewicht.

• Een DJI Mavic 3 Pro voor luchtopnamen en een GoPro Hero11 Black voor dynamische standpunten en krappe ruimtes.

• Voldoende batterijen en opladers, want energiegebrek is funest op afgelegen locaties.

Handige accessoires

Een goede voorbereiding is het halve werk. Voor fotoreportages onder extreme omstandigheden vertrouwt Heiko op praktische accessoires die hem helpen om belichting, contrast en stabiliteit onder controle te houden.

• ND-filter, flitsers en reflectieschermen om contrast en belichting te regelen.

• Een statief of slider, vooral handig bij video-opnamen.

• Een afstandsbediening, zodat je lange belichtingen kunt maken zonder trillingen.

Tips voor het kopen en beschermen van je uitrusting

• Voor soloreizigers en beginners: investeer niet meteen in een groot en duur professioneel systeem. Goede compactcamera's zijn vaak meer dan genoeg om mee te starten. En met beeldbewerking kun je achteraf nog veel verbeteren.

• Bescherming van je apparatuur: wees praktisch in hoe je je apparatuur beschermt. Een paar voorbeelden uit Heiko’s toolkit:

1. Gebruik plastic folie met een vochtige doek erover om oververhitte camera’s te koelen via verdampingswarmte.

2. Bewaar je uitrusting in goed afsluitbare fluwelen zakjes om te beschermen tegen stof en zand, of gebruik plastic zakken met silicakorrels om je lenzen te beschermen tegen schimmel bij hoge luchtvochtigheid.

3. In vulkanische gebieden: controleer en reinig je camera’s en batterijen grondig na gebruik zodat zoutresten geen schade aan de elektronica veroorzaken.

• Slimme dataopslag: in afgelegen gebieden met een zwakke internetverbinding is de cloud niet altijd betrouwbaar. Sla je foto’s lokaal op en maak onderweg dubbele back-ups op externe schijven met voldoende opslagcapaciteit.

• Overweeg tweedehands apparatuur: in extreme omstandigheden kan er altijd iets kapotgaan. Tweedehands apparatuur is een slimme keuze: betaalbaarder, duurzamer en eenvoudig te vervangen. Bij MPB vind je betrouwbare, gecontroleerde camera’s en lenzen die klaar zijn voor elk avontuur.

3. Opname: beheers je camera en vertrouw op je fotografische instinct

Op momenten waarop alles snel moet gaan, draait het minder om een perfecte uitrusting en meer om je fotografisch instinct.

Bij wildlifefotografie met extreem lange telelenzen of bij weinig licht werkt Heiko met vooringestelde ISO-waarden (rond 2000–3000), korte sluitertijden (minimaal 1/2000 s) en lange brandpunten (bijvoorbeeld 700 mm met teleconverter). Hij schiet in burst-modus om precies dat ene scherpe moment te vangen, zelfs op afstand.

Bij de compositie let Heiko op rustige achtergronden, duidelijke lijnen en gerichte uitsnedes. Hij fotografeert en filmt ook regelmatig vanuit hogere standpunten of gebruikt bewegingsonscherpte om de dynamiek van een scène vast te leggen.

Ook ongewone perspectieven kunnen een reportage extra kracht geven, zoals opnames van onderaf met een actiecamera midden in het onderwerp, of van bovenaf met een drone voor een verrassend overzicht.

Opnametips voor fotoreportages

• Voorkeurinstellingen: stel je camera vooraf goed in zodat je in onverwachte situaties snel kunt reageren.

• Kamerafuncties: maak gebruik van functies zoals oog-autofocus en serieopnamen om geen belangrijk moment te missen.

• Beeldcompositie: breng rust en structuur in bewegende scènes zodat de kijker de essentie van je verhaal ziet.

• Perspectiefwissel: gebruik drones of actiecamera's om nieuwe invalshoeken te ontdekken en je reportage meer diepte te geven.

4. Storytelling: denk in verhalen, niet in losse beelden

"Tijdens het fotograferen weet je meestal nog niet precies hoe je het verhaal uiteindelijk gaat opbouwen. Zelfs beelden die technisch niet perfect zijn, kunnen helpen om gaten in je verhaal te vullen."

Wat maakt een goede fotoreportage echt boeiend? Niet alleen de krachtige portretten of indrukwekkende landschappen, maar vooral het verhaal dat ze samen vertellen.

Heiko vertelt zijn verhalen in sequenties: met totaalshots, halftotale beelden, close-ups en kleine, sfeervolle details. Of het nu gaat om een opvallende ring, een rituele handbeweging of een ijsverkoper langs de weg, elk element kan bijdragen aan de dramatische opbouw van de reportage.

Storytelling-tips voor fotoreportages in extreme omstandigheden

• Vertellende blik: leg ook de kleine dingen vast. Details, gebaren, objecten en stemmingen brengen je reportage tot leven en geven je publiek context.

• Dramaturgie: denk tijdens het fotograferen alvast na over welke beelden het begin, hoogtepunt en einde van je verhaal kunnen vormen.

• Reeksen en sequenties: gebruik opeenvolgende beelden om een vloeiende verhaallijn te creëren.

• Kies voor hoeveelheid boven perfectie: bewaar ook foto’s die niet technisch perfect zijn en maak liever wat meer opnamen. Pas bij de selectie zie je vaak welke beelden het verhaal echt compleet maken.

5. Authenticiteit: toon oprechte interesse in land en mensen

"Als je niet alleen jezelf in de spotlight zet, maar ook echte empathie toont voor het land en de mensen, dan zie je die betrokkenheid terug in je beelden."

Voor Heiko draait een goede fotoreportage onder extreme omstandigheden niet alleen om planning en techniek. Minstens zo belangrijk is dat de kijker het gevoel krijgt zelf midden in het verhaal te staan. Dat bereik je alleen als je het vertrouwen van de mensen ter plekke wint en hun leefwereld echt begrijpt.

Tips voor authentieke fotoreportages in extreme omstandigheden

• Wees oprecht nieuwsgierig: zie je bestemming niet als decor, maar als een plek van ontmoeting. Bouw eerst een band op met de mensen die je wilt fotograferen voordat je de camera pakt.

• Leer wat van de taal: een paar woorden in de lokale taal kunnen deuren openen en laten zien dat je respect hebt.

• Doe mee: neem deel aan het dagelijks leven of activiteiten van de lokale gemeenschap, zodat je als onderdeel van het verhaal wordt gezien in plaats van als toeschouwer.

• Fotografeer met respect: vraag altijd toestemming voordat je iemand fotografeert, vermijd stereotiepe of denigrerende beelden en laat mensen zien zoals ze zichzelf zien.

Ten slotte

Zin om zelf op avontuur te gaan en een fotoreportage te maken onder extreme omstandigheden? Met de tips van dr. Heiko Beyer en een goed gevoel voor situaties, mensen en verhalen ben je er helemaal klaar voor.

Meer over dr. Heiko Beyer en zijn werk vind je op Instagram via @heiko.beyer.photography.

Meer tips en technieken, camerareviews en interviews vind je op onze MPB Blog.