Advies: Top 6 Tips voor Conceptuele Fotografie

Al decennialang beweegt fotograaf Stephan Gladieu zich tussen fotojournalistiek, straatportretten en conceptuele beelden. Zijn carrière begon in de tunnels van de Parijse metro en bracht hem later naar conflictgebieden wereldwijd. Gaandeweg ontstond een stijl waarin documentaire eerlijkheid en symboliek samenkomen. Tegenwoordig staat Gladieu bekend om zijn krachtige conceptuele fotografie, waarbij elk element in beeld bewust is gekozen om een diepere boodschap over te brengen. In reeksen als Homo Detritus combineert hij portretten, kostuums van gevonden voorwerpen en scherpe ecologische en politieke kritiek tot beelden die veel meer zeggen dan ze op het eerste gezicht lijken.

We spraken met Stephan over zijn creatieve proces, zijn visie op apparatuur en welk advies hij heeft voor fotografen die zich willen wagen aan conceptueel werk.

Wat is conceptuele fotografie?

Voor Stephan Gladieu draait conceptuele fotografie om volledige creatieve controle. In tegenstelling tot traditionele documentairefotografie—waar betekenis makkelijk verdraaid of hergebruikt kan worden—bepaalt hij hier zélf het verhaal. Hij zegt:

“Het is heel artistiek, omdat je alles kiest—je bouwt het beeld, je stuurt de boodschap, je stopt je eigen taal in de foto.””

Met Homo Detritus verschoof Stephan naar bewuste symboliek. De mensen en omgevingen zijn echt, maar elk detail—van het licht tot de outfit—is gekozen om een duidelijke boodschap over te brengen. “Het conceptuele draaide om het terugpakken van controle,” zegt hij. “Zodat het beeld niet op een andere manier gebruikt kan worden dan ik bedoel.”

Hier zijn Stephan's zes tips voor het maken van sterke conceptuele foto's:

1. Weet wat je wilt zeggen

“Sterke beelden maak je als je iets sterks te zeggen hebt,” zegt Gladieu.

Conceptuele fotografie begint met een idee. Voor Stephan ontstaat dat vaak via notities. Hij schrijft zijn observaties, terugkerende thema’s en visuele gedachten op in schriftjes, die hij later opnieuw bekijkt en met elkaar verbindt—totdat er een project uit groeit.

Of het nu gaat om de politiek van vervuiling of de symboliek van nationale identiteit: conceptueel werk draait om intentie. Gladieu raadt aan om je eigen obsessies te onderzoeken en die als basis te nemen voor je beeldtaal. Vraag jezelf af: Waar reageer ik op? Wat wil ik dat anderen voelen of zich afvragen?

2. Bouw een visuele taal op

Gladieu’s stijl is herkenbaar en leunt op religieuze iconografie, kunstgeschiedenis en straatportretten. Zijn beelden tonen het onderwerp vaak frontaal, sterk gestileerd en omringd door symbolische elementen.

“Een icoon is bedoeld om een idee over te brengen aan mensen zonder context of opleiding,” legt hij uit. “Ik gebruik die structuur—kleurrijk, frontaal, krachtig—maar dan voor humanistische boodschappen.”

Tijdens het fotograferen beperkt Gladieu zich meestal tot drie hoofdkleuren per beeld. Die beperking zorgt voor samenhang én meer impact. Het is een les in beknopt werken—niet alleen in je onderwerp, maar ook in je kleurenpalet.

3. Laat de straat je verrassen

Hoewel zijn beelden tot in detail zijn gepland, ziet Gladieu zichzelf in de kern als een straatfotograaf. Zijn achtergronden zijn altijd echt, vaak ontdekt tijdens lange wandelingen door onbekende wijken.

“Ik verken ’s ochtends met een notitieboekje,” zegt hij. “En ’s middags keer ik terug om te fotograferen met mijn modellen. Maar zelfs dan gaat het snel. Vijf minuten, max. Je moet aanwezig zijn en je oog vertrouwen.”

De kunst om een krachtige compositie te herkennen in alledaagse omgevingen groeit met de tijd. En juist dat houdt je werk geworteld in de werkelijkheid—ook als het conceptueel geladen is.

4. Stuur het licht, maar hou je apparatuur simpel

De beelden van Stephan stralen—letterlijk. Die heldere, bijna beeldhouwkundige verlichting ontstaat door natuurlijk zonlicht te combineren met flitsers van studiokwaliteit, midden op straat.

“Ik gebruik flitsers met net iets meer vermogen dan het daglicht,” legt hij uit. “Zo omring je het onderwerp met licht, zonder de sfeer van het omgevingslicht te verliezen.”

Hij werkte al met alles van een Nikon D850 tot een Leica M11, maar benadrukt dat de camera niet het verschil maakt. “Ik heb verbluffend werk gezien dat is gemaakt met waardeloze camera’s,” zegt hij. “En ook het omgekeerde.”

Zijn advies? Ken je tools, maar laat ze je niet bepalen. De techniek leer je wel. Wat echt telt, is wat je wilt zeggen—en hoe duidelijk je dat voor je ziet.

5. Oefen met intentie

Stephan heeft fotografie nooit officieel gestudeerd. Hij leerde het vak door jarenlange ervaring. Toch benadrukt hij hoe belangrijk herhaling, proberen en bijschaven is.

“Ik heb veel slechte foto’s gemaakt,” zegt hij. “Maar daardoor leer je waarom iets wel of niet werkt.”

Hij raadt fotografen aan om hun werk kritisch terug te kijken, patronen te herkennen en te vertrouwen op beelden die blijven hangen. “Als je merkt dat je iets steeds opnieuw doet, zit daar waarschijnlijk iets in. Die obsessie kan zomaar jouw stem zijn.”

6. Wees eerlijk en vertrouw op je instinct

Conceptuele fotografie draait om verhalen vertellen en symboliek inzetten om ideeën uit te drukken. Maar dat hoeft niet groots of ingewikkeld te zijn. Stephan gelooft in de kracht van oprechtheid en intuïtie.

“Je moet je richten op wat het beeld jou zegt,” zegt hij. “Niet op hoe anderen het misschien zullen interpreteren.”

Als je dichtbij jezelf blijft en op je visie vertrouwt, blijft je werk persoonlijk én krachtig.

Buiten het kader

Voor Gladieu draait conceptuele fotografie niet om fantasie om de fantasie. Het gaat om echte emotie, geworteld in de wereld om ons heen, die je vormgeeft met doordachte beelden. Zijn aanpak, van journalistieke verhalen tot krachtige symboliek, is even aards als verbeeldingsrijk.

Voor wie net begint is zijn boodschap simpel: kijk, denk, schrijf, herhaal—en bouw je wereld, beeld voor beeld.

Lees meer tips en technieken op onze MPB Blog.