Advies: 10 tips voor Professionele Wildlife Fotografie

Klaar om je wildlife fotografie naar een hoger niveau te tillen? Als je het gevoel hebt dat je de basisbeginselen onder de knie hebt en klaar bent voor de volgende stap, lees dan deze tips van de bekroonde Britse wildlife fotograaf Richard Peters. Zijn advies helpt je op weg om een expert in de wildlife fotografie te worden.

Je hebt je keuze gemaakt voor een camera, of dat nu een digitale spiegelreflex of een systeemcamera is. Je tas zit vol met essentials, waaronder statieven en zoomlenzen. Je kent alle instellingen, waaronder burst mode, semiautomatische modus en automatische scherpstelling.

Lees verder om meer te leren over hoe je de belichting moet begrijpen, vooral in situaties met weinig licht, hoe de regel van derden kan helpen bij het maken van je perfecte foto en nog veel meer. Over naar jou, Richard.

1. Begrijp de belichting

Het allerbelangrijkste waardoor je foto opvalt, is niet het onderwerp, wat het doet of de compositie. Die helpen natuurlijk allemaal, maar het licht en de manier waarop je dat vastlegt zijn cruciaal.

Een foto die slecht is belicht en waarbij iets anders dan het onderwerp wordt benadrukt door het weinige licht dat er is, zal niemands aandacht trekken. 

Leer te begrijpen welke soorten foto's je bij welk soort licht kunt maken. Dit zal je helpen om tijd te besparen bij het maken van foto's die simpelweg niet mogelijk zijn bij het licht waar je mee te maken hebt. 

Als je foto's maakt bij weinig licht, wees dan niet bang om een hogere ISO te gebruiken. Je bent beter af met een scherpe opname die een beetje ruisachtig is. Dat kun je eventueel achteraf corrigeren, maar zachtheid door een te lange sluitertijd niet. 

Als je geen hoge ISO wilt opnemen bij weinig licht, kies dan voor slow panning. Gedempt licht? Wacht tot het licht het gezicht en de ogen van het onderwerp bedekt en druk dan op de sluiter. Mooi zijlicht? Gebruik het om de contouren en texturen van de vacht of veren van het dier te benadrukken. Succesvolle fotografie draait niet om het vastleggen van het onderwerp, maar om het vastleggen van het licht.

2. Focus je niet alleen op exotische dieren

Een grote misvatting bij wildlife fotografie is dat de meer exotische en spannende dieren zorgen voor de meest memorabele foto's. Dit is simpelweg niet waar. Sterker nog, ik beweer vaak tijdens presentaties en lezingen dat hoe gewoner het onderwerp, hoe memorabeler de foto. Om deze misconceptie te voorkomen moet je de ervaring van het maken van de foto loskoppelen van de foto zelf.

Op safari gaan om leeuwen te zien is veel opwindender dan in een plaatselijk park duiven fotograferen. Maar die ervaring staat niet direct in verband met de kwaliteit van de foto die je kunt maken. Maak een goed beeld van iets dat de meeste mensen over het hoofd zien en je hebt een foto die moeilijk te vergeten is. Een bonus van deze manier van denken is dat je het dicht bij huis kunt zoeken en dus niet de halve wereld hoeft over te vliegen.

3. Fotografeer hetzelfde onderwerp keer op keer

Ongeacht wat je graag fotografeert, hoe meer tijd je hieraan besteedt, hoe beter je foto's worden. Dat klinkt misschien wat saai, maar zoals het gezegde luidt; oefening baart kunst.

Hoewel het leuk is om de hele wereld over te reizen, maakt het het moeilijker en langzamer om herhaaldelijk tijd door te brengen met je onderwerpen. Ongeacht of het iets is aan de andere kant van de wereld of dicht bij huis, hoe meer tijd je besteedt aan hetzelfde onderwerp, hoe groter de kans dat je het iets anders ziet doen. En hoe groter de kans dat je patronen in gedrag opmerkt of die zeldzame perfecte lichtomstandigheden op precies de juiste plek ziet. 

Hoe meer tijd je besteedt aan je onderwerpen, hoe minder foto's je zult maken. Maar hoe beter die foto's worden, omdat je blik scherper wordt en je op zoek gaat naar een andere manier van fotograferen.

Als je eenmaal de veilige foto's hebt gemaakt, merk je ook dat hoe vaker je iets fotografeert, hoe meer risico's je neemt door te experimenteren met verschillende technieken, hoeken en camera-instellingen. Ga de uitdaging aan om een onderwerp te kiezen dat je vaak ziet en kijk hoeveel verschillende foto's je daarvan kunt maken in het komende jaar.

4. Leer van je fouten

Er zal altijd een kans zijn die je mist. Altijd. Maar dat is niet erg. Soms win je en soms verlies je. Het heeft lang geduurd voordat ik dat begreep. Ik raakte vaak gefrustreerd of geïrriteerd door mezelf als ik een kans miste of als de omstandigheden niet bevorderlijk waren voor een goede foto. 

Zie een mislukking niet als falen, maar als een leermoment. Denk terug aan de meest recente keer dat je jezelf voor je kop sloeg omdat je een kans miste. Was het omdat je de benodigde instellingen niet vooraf had ingesteld, was het omdat je werd afgeleid van het beeld dat je wilde maken en iets anders fotografeerde om de tijd te doden? Wat de reden ook is, er valt bijna altijd wel iets van te leren .

Juist als het misgaat, leer je en word je beter. Je moet falen om te slagen.

5. Speel niet te veel met de camera-instellingen

Ik bevind me vaak in situaties waarin ik herken dat ik een beeld wil proberen vast te leggen, maar het vereist enig doorzettingsvermogen om het voor elkaar te krijgen. 

Een goed voorbeeld hiervan was toen ik probeerde deze papegaaiduiker tijdens zijn vlucht vast te leggen met een lange sluitertijd en tegenlicht. De omstandigheden waren perfect, op een specifieke plek waar de achtergrond donker genoeg was om het tegenlicht te laten opvallen. Ik was omringd door papegaaiduikers, allemaal badend in prachtig licht. Ik negeerde alle andere mogelijkheden, stelde mijn scherpstelmodus en belichting in voor dat ene gebied waar het tegenlicht het beste was en besteedde een half uur aan het maken van die ene foto. 

Laat je niet afleiden wanneer je het potentieel van een mooie foto herkent. Soms is het beter om geduldig op dat ene moment te wachten, dan tussendoor andere foto’s te willen maken. Dan ben je veel tijd kwijt aan het aanpassen van de camera-instellingen en mis je misschien je kans op dat geweldige beeld.

Soms krijg je de beste resultaten als je preventief te werk gaat in plaats van te reageren op de situatie die voor je ligt. Als je de potentie op een mooi beeld herkent, stel dan je sluitertijd in, stel je diafragma in voor de gewenste scherptediepte en wacht geduldig op dat magische moment.

6. Bekritiseer jezelf

Ik krijg vaak de vraag: hoe word ik beter in foto's maken? Het eerlijke en korte antwoord is: het kost tijd. Heel veel tijd. 

Er zijn over het algemeen geen shortcuts. Tenzij je uitzonderlijk getalenteerd bent, gaan we allemaal door een leerproces. Ik vind het een goede oefening om je eigen foto’s te bekritiseren.

De volgende keer dat je een onderwerp fotografeert voor een dag of weggaat op een fotografisch uitstapje, doe dan bij thuiskomst het volgende: 

Na een dag fotograferen van één onderwerp kies je de top drie foto's van die dag. Ben je een week of langer weg? Kies dan een top tien. Kijk terug op het hele jaar en kies een top twaalf. Dat klinkt misschien moeilijk, maar het is een goede oefening.

De beste manier om dit aan te pakken is door al je foto’s te bekijken en met elkaar te vergelijken. Soms heb je een reeks met wel 30 foto’s die allemaal op elkaar lijken. Begin dan met het verwijderen van de foto’s waarvan de compositie niet klopt. Verwijder vervolgens de onscherpe beelden. Als laatste degene waar er geen licht in het oog valt of degene met afleidende achtergrond elementen. 

Als je je foto's gaat behandelen als een 'zoek het verschil', zul je langzaam deze subtiele verschillen opmerken. Na verloop van tijd zul je heel snel kleine foutjes opmerken, waardoor de perfecte foto's eruit springen. Als je die parels eenmaal begint op te merken in de foto's die je hebt gemaakt, zul je ze in de toekomst al opmerken voordat je de foto überhaupt maakt. Zo maak je uiteindelijk minder foto’s, maar zijn de foto’s die je maakt veel beter.

7. Denk aan het grotere plaatje

Het is erg gemakkelijk om te kiezen voor een strakke uitsnede en het frame te vullen met het onderwerp. Wanneer je voor het eerst een camera of lens hebt waarmee je dat kunt doen, kun je plotseling onderwerpen van heel dichtbij zien.

Onder de juiste omstandigheden kunnen portretten en onderwerpen die het frame vullen er geweldig uitzien. Maar ervoor kiezen om het onderwerp kleiner in het frame te plaatsen en wat context aan de scène toe te voegen, is vaak een veel krachtigere manier om de aandacht van de kijker te trekken.

De truc bij dit soort afbeeldingen is ervoor te zorgen dat het omringende landschap even fotogeniek en goed samengesteld is. Dat maakt dit soort foto's veel uitdagender om te maken, maar zeer lonend als het lukt.

Afhankelijk van de afstand tot het onderwerp kunnen dit soort opnames worden gemaakt met een telelens, waardoor het landschap rond het onderwerp wordt samengedrukt. Of met een groothoeklens, die een meeslepend en intiem gevoel geeft aan het onderwerp en de directe omgeving.

Dit is ook waar het verschil tussen full-frame en cropped sensoren merkbaar kan zijn. Full-frame biedt gemakkelijker bredere beelden en cropped sensoren helpen om verre onderwerpen groter in beeld te krijgen.

8. Leer de kracht van je autofocus

Als je eenmaal de basisbeginselen van diafragma, sluiter en ISO onder de knie hebt, is er technisch gezien nog één ding dat je kunt doen om je kans op een fantastische foto te vergroten. Leer hoe je het beste uit je autofocussysteem kunt halen. 

De meeste systeemcamera’s bieden dierenoog focus, maar deze functie is niet onfeilbaar. Het is belangrijk om te weten wanneer je dat moet uitschakelen, of - als je het niet vanaf het begin hebt - welke autofocus modus je moet kiezen en waarom.

Een van de krachtigste instellingen om op te letten bij het kopen van een camera is de mogelijkheid om te vertragen hoe snel het scherpstelsysteem een snel bewegend object volgt. Bij Nikon wordt dit 'Focus Tracking with Lock On' genoemd. Weten waarom en wanneer je een vertraging moet introduceren, kan vaak het verschil maken.

Stel je voor dat je onderwerp zich op 15 meter afstand bevindt. Maar op 10 meter afstand - tussen jou en het onderwerp - waait wat hoog gras in de wind. Je stelt scherp op het onderwerp, maar de camera blijft terugspringen naar het gras terwijl het over het scherpstelpunt waait. 

Door een vertraging in het scherpstelsysteem in te stellen, kan dit net genoeg zijn om het gras in feite onzichtbaar te maken voor de camera. Als een vogel op hoge snelheid op je afkomt, en je hebt een vertraging ingesteld, maak je het de camera moeilijker om bij te blijven, omdat de vertraging het vermogen van de camera om snel op verschillende afstanden opnieuw scherp te stellen vermindert.

9. Perfectioneer je compositie met de regel van derden

Er valt veel te zeggen voor de regel van derden; het is een belangrijk compositiehulpmiddel voor een goede balans in je beeld.. Ervoor zorgen dat belangrijke delen van het frame over deze sleutelgebieden vallen, kan het verschil maken tussen een visueel aantrekkelijk beeld en een die uit balans lijkt.

De meeste camera's hebben de mogelijkheid om rasters aan te zetten in de zoeker, dus het is de moeite waard om te kijken of jouw model dat ook heeft. Als je deze functie inschakelt, kun je de compositie vooraf visualiseren voordat je de foto maakt. 

Probeer de verleiding te weerstaan om achteraf bij te snijden. Fotografeer waar mogelijk op volledig formaat. Zorg voor de juiste compositie. Later bijsnijden kan resulteren in een kleiner eindbeeld van mindere kwaliteit of de onbedoelde noodzaak om iets belangrijks in het kader weg te snijden om het beeld in balans te brengen.

10. Vergelijk jezelf niet met andere fotografen

Jezelf vergelijken met anderen is een grote fout. Iedereen bewandelt zijn eigen pad. Er is altijd iemand die beter is dan jij en er is ook altijd iemand die minder goed is.

Ga gewoon op je eigen tempo - met de tijd zul je beter worden en vooruitgang boeken. Sociale media en de race om volgers hebben onnodige druk gelegd op de verwachting van onmiddellijke resultaten. 

Het belangrijkste is dat je in de eerste plaats foto's maakt voor je eigen plezier en om je eigen grenzen te verleggen. Op het moment dat je foto's gaat maken om goedkeuring van anderen te krijgen, succesvoller te lijken dan iemand anders of een algoritme te verslaan, verdwijnt langzaam maar zeker het plezier in het proces.

Fotografeer wilde dieren voor je eigen plezier - al het andere is een bonus.

Conclusie

Bedankt, Richard. Hoewel wildlife fotografie altijd een favoriet zal blijven voor fotografen, van beginners tot experts en professionals, veranderen stijlen en verwachtingen voortdurend. In welk stadium je je ook bevindt, je moet je niet onder druk gezet voelen om bij te blijven met anderen.

Nu je vertrouwd bent met de basisprincipes, is een groot deel van het naar een hoger niveau tillen van je werk het leren bekritiseren van je eigen foto’s. Stel jezelf de uitdaging van Richard om je werk na je volgende shoot te beperken en je werk zal steeds beter worden.

Op zoek naar meer wildlife content?

Dit artikel maakt deel uit van onze gids Wilde dieren fotograferen, een uitgebreide kijk op het maken van foto's van wilde dieren, met aanbevelingen voor camera's, advies en interviews met experts.