Advies: 15 Tips voor Straatportret Fotografie

Bij een eerste blik lijkt straatportretfotografie misschien een contradictie. De samensmelting van de traditionele spontaniteit van straatfotografie en de gestileerde aard van geposeerde portretten kan bij puristen voor vraagtekens zorgen. Toch biedt straatportretfotografie voordelen die de nadelen van zowel straat- als portretfotografie in zekere zin verlichten.

Straatportretfotografen kunnen mogelijke problemen met openhartigheid en toestemming omzeilen door vooraf toestemming te vragen aan de betrokkenen. Door andere benaderingen van straatfotografie te hanteren en hun empathie te gebruiken, kunnen fotografen nog steeds de boeiende mystiek van intrigerende onderwerpen behouden.

Hoe begin je eigenlijk met straatportretten? We hebben het advies ingewonnen van Simon Murphy, een bekroonde straatportretfotograaf met meer dan 20 jaar ervaring. In dit artikel duiken we in het creatieve proces van het vastleggen van beelden van vreemden in hun alledaagse leven. Van het benaderen van mensen en toestemming vragen tot het regisseren van de scène en het behouden van eerlijkheid en geduld, Simon deelt een inzichtelijke gids voor het vastleggen van verbluffende straatportretten. Lees verder voor Simons wijsheden.

1. Neem de tijd om te dwalen

Een groot deel van mijn proces bestaat uit ronddwalen en kijken wat er kan ontstaan. Ik sta erg open voor het toeval en ik geloof dat als je jezelf op deze manier openstelt, er bijzondere momenten ontstaan. Als ik ronddwaal, werk ik ook aan mezelf als mens. Fotografie heeft mijn leven op zo'n positieve manier veranderd, dus ik streef er ook naar om mijn projecten zo positief mogelijk te maken en tegelijkertijd een rauwe werkelijkheid vast te leggen. Als ik ronddwaal, kom ik in een soort meditatieve staat waarin ik meer opmerk. 

2. Vraag jezelf af waarom je je aangetrokken voelt tot het onderwerp

Mijn interesse gaat vooral uit naar mensen, dus als ik iemand zie en er is een interne reactie, dan neem ik daar nota van. Wat viel me op? Waarom triggerde die persoon deze reactie in mij? Ik stel mezelf die vragen binnen milliseconden en vraag mezelf af: waar hou ik van bij die persoon? Ik realiseer me dat dit misschien dramatisch klinkt, maar ik heb seconden nodig om de moed op te brengen om iemand te benaderen. 

3. Wees eerlijk

Wanneer ik mezelf voorstel en de persoon me vraagt waarom ik hen wil fotograferen, deel ik eerlijk waar ik zojuist over heb nagedacht. Mensen zijn erg goed in het doorgronden van je intenties, dus een eerlijke en enthousiaste benadering is essentieel voor succes. Ik voel me aangetrokken tot de underdogs, tot karakters, tot individualisme.

4. Wees oprecht en geduldig

Het sleutelwoord is oprechte interesse tonen - en natuurlijk is dat geen truc, het moet authentiek zijn - en het kost tijd.

Veel fotografen die de moed hebben verzameld om iemand te vragen, verpesten het op dit punt. Ze haasten zich en gaan uiteindelijk teleurgesteld naar huis. Als de persoon instemt met de foto, raken fotografen in paniek en denken ze dat het proces een last is voor het onderwerp.

Als iemand ermee instemt om gefotografeerd te worden, beschouw ik dat als een geschenk. Ik streef ernaar om het beste werk mogelijk te leveren voor die persoon, want ik wil iets teruggeven voor het geschenk dat ze mij hebben gegeven. Mijn doel is dat ze zowel van de foto als de ervaring genieten.

Voor mij is dat het moment waarop ik even ademhaal en rustig de tijd neem, wanneer iemand ermee instemt om gefotografeerd te worden. Dan kan ik ervoor zorgen dat de achtergrond goed is en controleren of de positie van hun lichaam juist is in relatie tot het beschikbare licht, zodat ik hen zo goed mogelijk kan vastleggen. Ik geloof dat mensen de zorg die ik toon kunnen voelen en daardoor ontspannen.

5. Vraag je model om in de lens te kijken

Ik geef de voorkeur aan oogcontact. Het geeft de kijker de kans om in de ogen van het onderwerp te kijken. En het voelt meer als een onuitgesproken gesprek tussen de kijker en de geportretteerde. 

6. Vraag toestemming en dirigeer het model terug naar de oorspronkelijke houding.

Ik regisseer onderwerpen vaak; ik denk dat dit komt door mijn achtergrond in het fotograferen van mode voor krantenbijlagen.

De beelden zijn allemaal authentieke momenten die op straat zijn vastgelegd. Echter, omdat ik toestemming vraag, kan de lichaamshouding en uitdrukking van het onderwerp veranderen ten opzichte van hoe ik hen aanvankelijk zag bij benadering. Bijvoorbeeld, iemand die tegen een lantaarnpaal leunt, kan van houding veranderen zodra ik met hen in gesprek raak. Soms heb ik wat aanwijzingen nodig om hen terug te brengen naar hun oorspronkelijke houding.

Ik geef de voorkeur aan een neutrale uitdrukking. Ik houd ook van een oprechte lach, maar die is moeilijker vast te leggen omdat ik handmatig scherpstel met het diafragma helemaal open.

7. Vraag de contactgegevens van je model en spreek opnieuw af

Het portret van Seamus hierboven breekt een beetje met mijn gebruikelijke proces. Meestal fotografeer ik mensen zoals ik ze tegenkom, maar dit was de tweede keer dat ik Seamus fotografeerde. 

De eerste keer dat ik Seamus ontmoette was in een park. Ik kreeg zijn Instagram-gegevens zodat ik hem de foto's kon doorsturen. Toen ik me realiseerde dat hij een kunstenaar was, die echt interessante kostuums maakt, spraken we opnieuw af. Dit kostuum was Seamus' interpretatie van een reuzenrat.

8. Kijk uit naar dezelfde mensen

Ik heb verschillende mensen meer dan eens gefotografeerd. Mensen voelen zich meer op hun gemak als ze precies weten wat je doet. 

Iemand die ik twee keer heb gefotografeerd was Eliza. De eerste keer was ze ongeveer 12 en droeg ze een feestjurk en hield ze een enorm cadeau vast naast haar zus. De tweede keer was ze ongeveer 15 en droeg ze haar kat om haar nek terwijl ze aan het winkelen was. Ik realiseerde me niet dat ik haar eerder had gefotografeerd, omdat ze zo gegroeid was.

9. Kies de juiste camera-uitrusting

Over het algemeen neem ik niet overal een camera mee naartoe. Ik moet er alleen op uit om foto's te maken. Het lijdt geen twijfel dat ik geweldige foto's mis als ik niet altijd een camera bij me heb. Maar omdat ik fotografeer met een middenformaat filmcamera, de Mamiya Leaf RZ 67, op een groot statief, zou het moeilijk zijn om die overal mee naartoe te nemen. Mijn voorkeurslens is een 127mm. 

Sinds kort maak ik foto's met een Fujifilm GFX 50S, waar ik dol op ben. Ik crop het beeld bij tot een beeldverhouding van 6x7 cm en het voelt alsof ik fotografeer met mijn oude vertrouwde filmcamera. De kwaliteit van de Fujifilm is ongelooflijk en ik ben dol op de voorinstellingen voor filmemulatie.

10. Onthoud locaties

Als ik aan het zwerven ben, is het nooit tijdverspilling, zelfs als ik geen portret krijg. Vaak zie ik muren of interessante achtergronden. 

De volgende keer dat ik op pad ben en iemand akkoord gaat met een portret, is de kans groot dat ik al een mooie achtergrond in gedachten heb - en vaak ben ik er maar een paar stappen vandaan.

11. Gebruik daglicht en schaduw

Ik fotografeer altijd met daglicht als ik op straat fotografeer. Waar ik geen controle heb over de belichting, heb ik wel controle over de positie en houding van de onderwerpen ten opzichte van het licht - om optimaal gebruik te maken van wat de natuur te bieden heeft.

Over het algemeen fotografeer ik in de schaduw om de portretten consistent te houden.

12. Verleg je comfortzone

De beste dingen in het leven bestaan net buiten je comfortzone. Ik geloof hier echt in en ik heb de resultaten gezien als ik net dat beetje verder ga. 

13. Vier je succes

Ondanks dat ik dit al jaren doe, voelt het soms alsof ik opnieuw moet beginnen en mijn zelfvertrouwen opnieuw moet opbouwen. De tijd nemen om de foto's te vieren waar ik trots op ben, is belangrijk omdat ze deze overtuiging voor mij bevestigen. 

14. Fotografeer regelmatig

Om foto's te maken waar je trots op zult zijn, moet je de stoute schoenen aantrekken en naar buiten gaan. Straatportretten maken zichzelf niet. Het is dus cruciaal om regelmatig tijd vrij te maken om foto's te maken. 

Laat je mobiele telefoon thuis of op een plek waar je niet bij kunt. Het is te gemakkelijk om er je flow mee te onderbreken, je gedachten moeten volledig bij het maken van foto's zijn.

15. Doe mee met wedstrijden

Ik jureer nu al een paar jaar de Schotse portretprijzen en ben nu de voorzitter. We zien zulk fantastisch werk en er bestaat geen formule voor een winnende foto.

Ik geniet van een foto die goed belicht is, scherp en een sterke compositie heeft. Maar niets hiervan kan tippen aan het bereiken van een emotionele connectie. Ik bedoel niet noodzakelijk dat een afbeelding droevig moet zijn of tranen moet opwekken, maar het zou wel een bepaald gevoel bij de kijker moeten opwekken.

Vraag vrienden, familie en mensen uit de branche welke portretten ze raken en waarom, voordat je ze indient. Neem de feedback mee, maar volg uiteindelijk je gevoel. 

Probeer niet te kopiëren wat in voorgaande jaren heeft gewonnen, want de juryleden zullen enthousiaster zijn over iets wat ze nog niet hebben gezien.

Op zoek naar meer over straatfotografie?

Bedankt voor het lezen van de MPB Gids voor Straatfotografie, onze uitgebreide kijk op het maken van straatfotografie, camera-aanbevelingen, advies en interviews met experts.